Volgens de Chinese astrologie is het het jaar van het varken, maar de Zoogdiervereniging heeft 2019 ook uitgeroepen tot het jaar van de egel. Het gaat namelijk niet zo goed met dit stekelige beestje, mogelijk mede door de toenemende verstening van tuinen waardoor ze er totaal geen voedsel of beschutting vinden. Iedereen wordt opgeroepen het zien van een egel – dood of levend – te melden, zodat de Egelwerkgroep het wel en wee van dit beschermde en nuttige dier beter in kaart kan brengen.
Smullen van slakken
Precies tien jaar geleden was er in Nederland ook een jaar van de egel. Dankzij de meldingen uit het hele land ontdekten onderzoekers dat de egels het platteland
grotendeels verruild hebben voor achtertuinen in dorpen en steden. Daar is het veiliger omdat hun grootste natuurlijke vijand, de das, er niet voorkomt. Maar dat het leven in de achtertuin voor de egel ook niet over rozen gaat, lijkt nu wel duidelijk. Terwijl het hartstikke leuke viervoetertjes zijn die luid smakkend slakken verslinden, maar ook graag luizen, pissebedden, kevers, rupsen en muizen eten. Welke tuinier is daar nu niet blij mee?
Help de egel
Je kunt de egel helpen door te melden wanneer je een egel hebt gezien – dood op de weg of al scharrelend door je tuin – via de site www.egelwerkgroep.com. En door je tuin aantrekkelijk te maken voor egels. Vijf handige tips:
- Egels houden een winterslaap. Daarvoor zoeken ze eind november of in december een beschutte plek onder of achter een struik, waar ze een holletje maken, bekleed met een dikke laag bladeren. Daaruit komen ze eind april weer tevoorschijn. Fleur een hoek in de tuin op met een flinke struik en gooi er in de herfst afgevallen blad onder en achter, zodat de egel er zijn winternest kan maken. Of plaats er een kant-en-klaar egelhuisje dat je in ons tuincentrum in Bierges, Chaumont Gistoux, Rosieres, Louvain-La-Neuve, Lillois-Witterzee, Sint-Pieters-Leeuw, Sint genesius rode, Rhode - Saint Genese, Liedekerke, Wemmel, Wolvertem, Wezembeek-Oppem, Zwijndrecht, Deurne, Ekeren (Antwerpen), Viersel, Massenhoven, Olen, O.L.V. Olen, Turnhout, Rijkevorsel, Weelde, Westmalle, Balen, Kontich, Kessel, Sint Katelijne Waver, Essen, Stabroek, Wuustwezel, Sint-Joris-Weert, Aarschot, Landen, Zoutleeuw, Zonhoven, Alken, Maaseik, Zutendaal, Tongeren, Sint-Truiden, Nieuwerkerken (Limb), Neerpelt, Lommel, Hamont-Achel, Hamont, Ham, Bree, Waremme, Saint-Georges-Sur-Meuse, Dalhem, Herbesthal (Lontzen), Butgenbach, Saint-Vith, Malmedy, Gembloux, Tamines, Naninne, Montignies Sur Sambre, Gozee, Beho Gouvy, Breuvanne, Aubange, Soignies, Carnieres, Chapelle-Lez-Herlaimont, Tournai, Barry (Tournai), Ath, Oostkamp, Sint-Andries, Sint-Andries Brugge, Gistel, Zwevegem, Wevelgem, Ruiselede, Ardooie, Lendelede, Dadizele, St Jan Ieper, Rekkem, Sint Niklaas, Beveren-Waas, Ninove, Meerbeke, BRAKEL, Zingem Huise, Deinze, Aalter, Lovendegem, Maldegem, Dresden - Gompitz, Dresden, SCHÖNFELD-WEIßIG, RADEBEUL, Radeberg, Ottendorf-Okrilla, MEISSEN, FREITAL, Bannewitz, PIRNA, KAMENZ, SENFTENBERG, LAUCHHAMMER, BAUTZEN, LÖBAU, EBERSBACH, ZITTAU, GÖRLITZ, Niesky, HOYERSWERDA, COTTBUS, SPREMBERG, FORST, LUBBENAU, Massen-Finsterwalde, Finsterwalde, LEIPZIG, Leipzig Plagwitz, LEIPZIG-ENGELSDORF, Erfurt-Schmira, MARKKLEEBERG, GRIMMA, DÖBELN, OSCHATZ, Bennewitz, TORGAU, HERZBERG, HALLE, HALLE-TROTHA, HALLE SILBERHÖHE, MERSEBURG, BERNBURG / SAALE, QUEDLINBURG, Naumburg, WEISSENFELS, GRAEFENHAINICHEN, Rosslau, LUTHERST. WITTENBERG, Jessen / Elster, SAALFELD, PÖßNECK, JENA, ZWICKAU, RODEWISCH, ZWONITZ, SCHWARZENBERG, GLAUCHAU, MEERANE, REICHENBACH, CHEMNITZ, RÖHRSDORF (CHEMNITZ), ANNABERG-BUCHHOLZ, MARIENBERG, FREIBERG, BERLIN-FRIEDRICHSHAIN, Berlin-Lichtenberg, Berlin, BERLIN-NEUKÖLLN, BERLIN-PANKOW, BERLIN-REINICKENDORF, Berlin-Dahlem, POTSDAM-BORNIM, POTSDAM, TELTOW, STAHNSDORF, DALLGOW-DÖBERITZ, RATHENOW, BRANDENBURG, Luckenwalde, FRANKFURT/ODER, SEELOW, STRAUSBERG, DAHLWITZ-HOPPEGARTEN, FUERSTENWALDE, WILDAU, Rangsdorf, EISENHUTTENSTADT, Schorfheide OT Finowfurt, BAD FREIENWALDE, SCHWEDT, BERNAU, BORGSDORF, Zehdenick, NEURUPPIN, NEUBRANDENBURG, Waren, Neustrelitz, Prenzlau, Pasewalk, Torgelow, GREIFSWALD, NEUENKIRCHEN, ROSTOCK-LUETTENKLEIN, ROSTOCK, BENTWISCH, Barth, SCHWERIN, Hagenow, Boizenburg, PARCHIM, Hamburg, HAMBURG-HARBURG, SEEVETAL (HITTFELD), BUCHHOLZ, Luneburg-Rettmer, Adendorf, WINSEN/LUHE, GEESTHACHT, GLINDE, BUXTEHUDE, STADE, OTTERNDORF, Gallin, BRAAK, HAMBURG-SASEL, NORDERSTEDT, SCHENEFELD, TANGSTEDT, LUBECK, Groß Grönau, Scharbeutz-Gronenberg, Eutin, MALENTE-KRUMMSEE, Neustadt/Holstein, Burg auf Fehmarn, BAD OLDESLOE, ALT-MOLLN, Ratzeburg, WISMAR, Gägelow, Hammoor, KIEL, GETTORF, HEIKENDORF, NEUMÜNSTER, HENSTEDT-ULZBURG, BORDESHOLM, NORTORF, HOHENWESTEDT, RENDSBURG, BÖKLUND, Handewitt, MEYN, ELMSHORN, UETERSEN, RELLINGEN, HALSTENBEK, Hasloh, HEIST, ITZEHOE, HEILIGENSTEDTEN, HEIDE, HUSUM, TONNING, GARDING, Niebüll, LECK, OLDENBURG, Bad Zwischenahn, Friesoythe, Wilhelmshaven, ESENS, HAGE, MARIENHAFE, AURICH, LEER, Rhauderfehn, SULLINGEN, Verden - Hönisch, KIRCHLINTELN-ARMSEN, Hoya, ROTENBURG, Scheeßel, ZEVEN, BREMERVÖRDE, CUXHAVEN, BREMERHAVEN, GEESTLAND LANGEN, OSTERHOLZ-SCHARMBECK, RITTERHUDE-IHLPOHL, Ritterhude-Platjenwerbe, Ganderkesee, Wildeshausen, DOETLINGEN, Bremen, Bremen-Vahr, BREMEN-BLUMENTHAL, STUHR, STUBE-SECKENHAUSEN, Stuhr-Varrel, Achim, Syke, Lilienthal, OTTERSBERG-POSTHAUSEN, CELLE, WITTINGEN, SALZWEDEL, LUCHOW, Dannenberg, UELZEN, BAD BEVENSEN, SOLTAU, Munster, Bomlitz, Hannover, GARBSEN, LAATZEN, BARSINGHAUSEN, WEDEMARK-BISSENDORF, Altwarmbüchen, Isernhagen-Kirchhorst, RONNENBERG, HEMMINGEN, Gehrden, ALFELD/LEINE, Alfeld, HILDESHEIM, SARSTEDT, PEINE, LEHRTE OT ARPKE, LEHRTE, Burgdorf, WUNSTDORF, NEUSTADT, NIENBURG/WESER, Uchte, LEESE, STADTHAGEN, BUCKEBURG, HAMELN, Springe, HESSICH OLDENDORF, HERFORD, BAD SALZUFLEN, BÜNDE, ESPELKAMP, MINDEN, PORTA WESTFALICA, LÖHNE, HÜLLHORST, LEMGO, DETMOLD, Paderborn, PADERBORN-SCHLOSS NEUHAUS, DELBRÜCK, GÜTERSLOH, RHEDA-WIEDENBRÜCK, BIELEFELD, Bielefeld-Gadderbaum, KASSEL, KASSEL-WALDAU, KASSEL-NORDHAUSEN, BAUNATAL, Hofgeismar, WARBURG, MARSBERG, Korbach, KNÜLLWALD-REMSFELD, Schwalmstadt-Treysa, MARBURG, Gladenbach, Kirchhain, Grünberg, GIEßEN, Buseck, BUTZBACH, WETZLAR, FULDA, BEBRA, BAD HERSFELD, GÖTTINGEN, Duderstadt, NORTHEIM, ESCHWEGE, OSTERODE, EINBECK, Holzminden, HÖXTER, BEVERUNGEN, BRAUNSCHWEIG-RÜNINGEN, WOLFENBÜTTEL, HELMSTEDT, Melsungen, WOLFSBURG, WOLFSBURG-HATTORF, GIFHORN, GOSLAR, SEESEN, WERNIGERODE, MAGDEBURG, ZERBST, BURG, Genthin, HALDENSLEBEN, Oschersleben, STENDAL, GARDELEGEN, Düsseldorf, DÜSSELDORF-BENRATH, Meerbusch-IIverich, MEERBUSCH, LANGENFELD, RATINGEN, MÖNCHENGLADBACH, KORSCHENBROICH, VIERSEN, ERKELENZ, Hückelhoven, VELBERT, SOLINGEN, REMSCHEID, Dortmund, CASTROP-RAUXEL, BOCHUM, MÜLHEIM, HATTINGEN, RECKLINGHAUSEN, MARL, BOTTROP, Bottrop, DORSTEN, BORKEN, BOCHOLT, Wesel, VOERDE, Duisburg - Wanheimerort, Duisburg-Kasslerfeld, Duisburg, DUISBURG, Moers-Schwafheim, KREFELD, WARENDORF, Dülmen, RHEINE, Billerbeck, GEORGSMARIENHÜTTE, BELM, MELLE, VECHTA, Vechta, Visbek, IBBENBÜREN, Ibbenbüren, LENGERICH, BRAMSCHE-ENGTER, CLOPPENBURG, MEPPEN, Haselünne, Wesseling, Köln, KÖLN (JUNKERSDORF), KOLN-DELLBRUCK, BERGISCH GLADBACH, RÖSRATH, GUMMERSBACH, JÜLICH, Bonn, MECKENHEIM, ALFTER-OEDEKOVEN, Alfter, RHEINBACH, Sinzig, KÖNIGSWINTER, ST.AUGUSTIN-BIRLINGHOVEN, Troisdorf, EUSKIRCHEN, MECHERNICH-KOMMERN, Zülpich-ülpenich, KALL, Wasserliesch, MAINZ-HECHTSHEIM, Alzey, Nieder-Olm, SIMMERN, Idar-Oberstein, Nastätten, MAYEN, NETHPHEN-DIES-TIEFENBACH, LENNESTADT, HAGEN, HAGEN-HASPE, SCHWERTE, WITTEN, LÜDENSCHEID, ISERLOHN, MENDEN, AHLEN, Luedingshausen, UNNA, Soest, ARNSBERG, FRANKFURT AM MAIN (KELBACH), FRANKFURT, FRANKFURT-SCHWANHEIM, BAD VILBEL, NIDDERAU, FRIEDBERG, USINGEN, BAD HOMBURG, FRIEDRICHSDORF, Oberursel, OFFENBACH, RODGAU, DREIEICH, RÖDERMARK, HANAU, BAD SODEN - SALMUNSTER, GLAUBURG, ASCHAFFENBURG, ALZENAU, MOMBRIS, Stockstadt, ELSENFELD, MILTENBERG, DARMSTADT, Pfungstadt, Groß Gerau, MORFELDEN-WALLDORF, BENSHEIM, HEPPENHEIM, DIEBURG, GROß UMSTADT, WIESBADEN-BIEBRICH, Wiesbaden, Ruesselsheim, IDSTEIN, DIEZ, Kelkheim, Frankfurt am Main, St. Ingbert, MERZIG-BALLERN, LANDSTUHL, Bad Duerkheim, GRÜNSTADT, KAISERSLAUTERN, MANNHEIM, HEIDELBERG, WIESLOCH, Weinheim, STUTTGART 40 (ZUFFENHAUSEN), STUTTGART (DEGERLOCH), FELLBACH, LEINFELDEN-ECHTERDING, SINDELFINGEN, HERRENBERG, LEONBERG, LEONBERG 1, Ditzingen, Weil der Stadt, RUTESHEIM, Winnenden, BACKNANG, Murrhardt, LUDWIGSBURG, VAIHINGEN-ENZ, MÖGLINGEN, TUBINGEN, Mössingen, NAGOLD, Altensteig, BALINGEN, HECHINGEN, SIGMARINGEN, METZINGEN, BAD URACH, REUTLINGEN, PFULLINGEN, GOEPPINGEN, KIRCHHEIM/TECK, KIRCHHEIM / TECK, GEISLINGEN, AALEN, ELLWANGEN, SCHWABISCH GMUEND, SCHWÄBISCH GMÜND, SCHORNDORF, ESSLINGEN, HEILBRONN, NECKARSULM, WEINSBERG, WIDDERN, BIETIGHEIM-BISSINGEN, BRACKENHEIM, LAUFFEN, HESSIGHEIM, Gaildorf, SCHWABISCH HALL, ÖHRINGEN, BUCHEN, Bad Rappenau, BRETTEN, PFORZHEIM, KARLSRUHE GRÖTZINGEN, SINZHEIM, BRUCHSAL, LANDAU, OFFENBURG, KEHL, Bühl, LAHR, SINGEN, HILZINGEN, KONSTANZ, INSEL MAINAU, ROTTWEIL, FREIBURG, BREISACH, Ehrenkirchen, EMMENDINGEN, RHEINFELDEN, SCHOPFHEIM, WEHR-BRENNET, BAD SÄCKINGEN, WALDSHUT-TIENGEN, Klettgau, Wutöschingen-Schwerzen, München, MUENCHEN, MÜNCHEN 60 (OBERMENZING), Muenchen-Daglfing, UNTERHACHING, GERMERING, BUCHENDORF-GAUTING, GAUTING, OLCHING-GEISELBULLACH, Planegg-Martinsried, FÜRSTENFELDBRUCK, STARNBERG, WEILHEIM, PENZBERG, PEISSENBERG, MURNAU, WOLFRATSHAUSEN, BRUCKMÜHL, RAUBLING-PFRAUNDORF, STEPHANSKIRCHEN, TRAUNSTEIN, TRAUNREUT, FREILASSING, PIDING, WASSERBURG, BAD TOLZ, MIESBACH, LANDSHUT, DINGOLFING, VILSBIBURG, ECHING/WEIXERAU, PFARRKIRCHEN, SIMBACH, Dorfen, WALDKRAIBURG, BURGHAUSEN, DACHAU, PFAFFENHOFEN, FREISING, Moosburg, ECHING, ERDING, HAAR, POING, PARSDORF, KIRCHSEEON, Brunnthal, UNTERFÖHRING, KRUMBACH, STADTBERGEN, MERING, AICHACH-ECKNACH, DOUNAUWORTH, NEUBURG, WERTINGEN, NÖRDLINGEN, BUCHLOE, SCHWABMÜNCHEN, Klosterlechfeld, LANDSBERG AM LECH, Dießen am Ammersee, SCHONGAU, KEMPTEN, IMMENSTADT, KAUFBEUREN, MARKTOBERDORF, FUSSEN, MAUERSTETTEN, MEMMINGEN, MINDELHEIM, FRIEDRICHSHAFEN, Lindau, RAVENSBURG, WANGEN, Wilhelmsdorf, Grünkraut, Leutkirch, BAD SAULGAU, BIBERACH, Pfullendorf, Überlingen, MARKDORF, LANGENAU-ALBECK, NEU-ULM, ILLERTISSEN, WEISSENHORN, GÜNZBURG, JETTINGEN-SCHEPPACH, DILLINGEN, EHINGEN, Munderkingen, NÜRNBERG, ECKENTAL, ROTHENBACH, SCHWARZENBRUCK, PUSCHENDORF, FÜRTH, ERLANGEN, SCHWABACH, Roth, GREDING, LAUF AN DER PEGNITZ, Hersbruck, HOHENSTADT/POMMELSB., PEGNITZ, FORCHHEIM, HOCHSTADT/AISCH, Hemhofen, BAD WINDSHEIM, DIESPECK, ANSBACH, ROTHENBURG, DINKELSBÜHL, NEUENDETTELSAU, GUNZENHAUSEN, WEISSENBURG, AMBERG, SULZBACH-ROSENBERG, NEUMARKT, SCHWANDORF, OBERFICHTACH, WEIDEN, PRESSATH, BURGLENGENFELD, Nittenau, POLLENRIED, ABENSBERG, CHAM, Willmering, PASSAU, WALDKIRCHEN, DEGGENDORF, GRAFENAU, SELB, NAILA, BINDLACH, MARKTREDWITZ, BAMBERG, Hirschaid, LICHTENFELS, KRONACH, COBURG, WÜRZBURG, UFFENHEIM, HAßFURT, BAD NEUSTADT, KARLSTADT, Frammersbach, Bad Mergentheim, MEININGEN, ERFURT, Rottendorf, Apolda, SÖMMERDA, SONDERSHAUSEN, NORDHAUSEN, EISENACH, Gotha-Schwabhausen, AMMERN BEI MÜHLHAUSEN, LLOFRIU (GIRONA), Harju maakond, BARENTIN, BOURG EN BRESSE, BELLEGARDE, ORNEX, PREVESSIN-MOENS, VIRIAT, ST GENIS POUILLY, LAON, FAYET, SAINT QUENTIN, SOISSONS, BLESMES, CHARMEIL, DOMERAT, GAP, MOUANS-SARTOUX, RUOMS, CHARLEVILLE MEZIERES - LA FRANCHEVILLE, CLIRON, Vivier-au-Court, PAMIERS, LE MERIOT, VILLECHETIF, ST PARRES AUX TERTRES, AUBAGNE, CABRIES, ST MITRE LES REMPARTS, GLOS, LOUVIGNY, EPRON, DEAUVILLE, ROTS, Aurillac, CHAMPNIERS, SOYAUX, SAINTES, PUILBOREAU CEDEX, DOMPIERRE SUR MER, Angoulins sur Mer, VIERZON, SAINT AMAND MONTROND, SAINT GERMAIN DU PUY, DIJON, CHENOVE, ASNIERES LES DIJON, QUETIGNY, TADEN, YFFINIAC, PLÉRIN, LANNION, PAIMPOL, TREGUEUX, BERGERAC, TRELISSAC, BESANCON, DOUBS, EXINCOURT, ECOLE VALENTIN, Valentigney, VALENCE, ROMANS, BOURG LES VALENCE, PACY SUR EURE, GISORS, BERNAY, Incarville, LES THILLIERS EN VEXIN, MENESQUEVILLE, LE VIEIL EVREUX, GAUVILLE LA CAMPAGNE, GUICHAINVILLE, AUBEVOYE, SAINT JUST, BROU, COURVILLE SUR EURE, Chateaudun, Anet, LEVES, VERNOUILLET, NOGENT LE PHAYE, BARJOUVILLE, QUIMPER, PONT L'ABBE, FOUESNANT, Clisson, QUIMPERLE, GUIPAVAS, ST MARTIN DES CHAMPS, Ploneour Lanvern, PONT LA CROIX, LANDERNEAU, CONCARNEAU, ALES, NIMES, TOULOUSE, BALMA, EAUNES, BESSIERES, LABEGE CEDEX, BLAGNAC, COLOMIERS, LE BOUSCAT, VILLENAVE D'ORNON, GRADIGNAN, LA TESTE DE BUCH, MERIGNAC, MAUGUIO, BEZIERS, CLAPIERS, RENNES CEDEX, LECOUSSE, ST MALO, SAINT JOUAN DES GUERETS, CESSONS-SEVIGNE, REDON, PACE CEDEX CENTRE CIAL OPERA, BETTON, DEOLS, LE POINCONNET, LA CHATRE, TOURS, CHAMBRAY LES TOURS, JOUE LES TOURS, AMBOISE, LA VILLE AUX DAMES, ISLE D'ABEAU, ECHIROLLES, SEYSSINS, MEYLAN, BOURGOIN - JALLIEU, MONTBONNOT, LONS LE SAUNIER, DOLE, TAVAUX, CESANCEY, ANGRESSE, BLOIS VILLEBAROU, NAVEIL, ROMORANTIN, LA CHAUSSEE SAINT VICTOR, SAINT GERVAIS LA FORET, ANDREZIEUX BOUTHEON, Mably, SAINT GENEST LERPT, CHATEAUBRIANT, BASSE GOULAINE, BOUGUENAIS, GUERANDE, CARQUEFOU, TRIGNAC, ORVAULT, ORLEANS, BAULE, PITHIVIERS, SAINT JEAN LE BLANC, SARAN, AGEN, BEAUCOUZE, CHOLET, DISTRE, SAINT SYLVAIN D'ANJOU, DOUE LA FONTAINE, TRELAZE, SAINT LO, COUTANCES, AVRANCHE, GRANVILLE, LA GLACERIE, VILLIERS-FOSSARD, CHALONS EN CHAMPAGNE, CORMONTREUIL, BETHENY, PIERRY, BETTANCOURT LA FERRE, LAVAL, SAINT BERTHEVIN, BRIEY, HEILLECOURT, ESSEY LES NANCY, LUNEVILLE, LAXOU, Verdun, VANNES, LORIENT, MUZILLAC, Ploemeur, THEIX, LANESTER, METZ, METZ BORNY, JOUY AUX ARCHES, MOULIN LES METZ, AMELECOURT, TERVILLE, SARREGUEMINES, FEVES, DIEUZE, HETTANGE-GRANDE, MORHANGE, AUDUN LE TICHE, HOMMARTING, IMLING, SARREBOURG, SARRALBE, SAINT AVOLD, TALANGE, LEMUD, FORBACH, NEVERS CEDEX, COSNE SUR LOIRE, SOUGY SUR LOIRE, VARENNES-VAUZELLES, SECLIN, WAMBRECHIES, WAZIERS, LA SENTINELLE, VILLENEUVE D'ASCQ, MARCQ EN BAROEUL, GRANDE SYNTHE, BEAUVAIS, CHAMBLY, RANTIGNY, SAINT MAXIMIN, DORCEAU, Saint Sulpice sur Rille, Calais, MARCONNELLE, RANG DU FLIERS, Beaurains, ROUVROY, BRUAY LA BUISSIERE, CLERMONT FERRAND, BEAUMONT, LEMPDES, PAU, LONS, BASSUSSARRY, BIDART, TARBES, WISSEMBOURG, STRASBOURG, LAMPERTHEIM, HAGUENAU, VENDENHEIM, MIETESHEIM, SCHWEIGHOUSE SUR MODER, SELESTAT, FEGERSHEIM, SAVERNE, Colmar, ILLZACH, COLMAR HOUSSEN, CARSPACH, MULHOUSE DORNACH, WITTENHEIM, SIERENTZ, CERNAY, LYON, FLEURIEU / SAONE, Caluire, FRANCHEVILLE, Civrieux dázergues, VILLEFRANCHE SUR SAONE, ANSE, BRIGNAIS, SAINT PRIEST, CHAPONNAY, VESOUL, ARC LES GRAY, MACON, SEVREY, LE CREUSOT, MONTCEAU LES MINES, GOURDON, LE BREUIL, CHATENOY LE ROYAL, SARGE LES LE MANS, LA FLECHE, RUAUDIN, ST SATURNIN, PONT DE BEAUVOISIN, VOGLANS, DRUMETTAZ CLARAFOND, LA RAVOIRE, VILLE-LA-GRAND, Morzine, DOUVAINE, SAINT JULIEN EN GENEVOIS, THONON LES BAINS, ANTHY SUR LEMAN, GAILLARD, SEVRIER, EPAGNY, METZ-TESSY, BONNE, SEYNOD, SALLANCHES, Paris, PETIT QUEVILLY, YVETOT, FRANQUEVILLE, MAREUIL LES MEAUX, Mouroux, LIEUSAINT, SERVON, LOGNES, DAMMARIE LES LYS, CESSON, VILLEPARISIS, PONTHIERRY, PONTAULT-COMBAULT, CLAYE SOUILLY, PIERRE LEVEE, COUTEVROULT, GREZ SUR LOING, FOURQUEUX, GAZERAN, LE CHESNAY CEDEX, BUCHELAY, MAGNANVILLE, SAINT CYR L'ECOLE, MEULAN, MAUREPAS, PLAISIR, FLINS / SEINE, CHEVREUSE, SARTROUVILLE, LA QUEUE LEZ YVELINES, NIORT, AMIENS, Péronne, LONGUEAU, CASTRES, MONTAUBAN, SORGUES, LA ROCHE SUR YON, OLONNE SUR MER, POITIERS, CHATELLERAULT, MIGNE AUXANCES, LIMOGES, EPINAL, SAINT DIE, NEUFCHATEAU, St Georges sur baulche, AUXERRE, ST CLEMENT, BESSONCOURT, BOTANS, VILLABÉ, ETAMPES, BRETIGNY SUR ORGE, GRIGNY, LA VILLE DU BOIS, GOMETZ LE CHATEL, SURESNES, CHATENAY MALABRY, ROSNY SOUS BOIS, LA PLAINE ST DENIS CEDEX, NEUILLY SUR MARNE, IVRY SUR SEINE, Bry sur Marne, LA QUEUE EN BRIE, Arcueil Cedex, BONNEUIL SUR MARNE, TAVERNY, HERBLAY CEDEX, CORMEILLES-EN-PARISIS, LOUVRES, GROSLAY, OSNY, BAILLET EN FRANCE, Villaines sous Bois, PUISEUX PONTOISE, Reykjavik, Meath, Limerick, MERCENASCO IT-10010, TORINO, Amsterdam, Edam, Amstelveen, Hilversum, Kortenhoef, Huizen, Almere, Naarden, Aalsmeer, Zuidoostbeemster, Zaandam, Bovenkarspel, Wervershoof, Oosterblokker, Heerhugowaard, Hoogwoud, Zuid-Scharwoude, Middenmeer, Den Helder, Alkmaar, Spijk, Limmen, Haarlem, Heiloo, Heemskerk, Velserbroek, Heemstede, Zwaanshoek, VIJFHUIZEN, Cruquius, Nieuw-Vennep, Lisse, Hillegom, Voorhout, Katwijk ZH, Rijnsburg, Wassenaar, Voorschoten, Leidschendam, Voorburg, Rijswijk ZH, Leidderdorp, ALPHEN A/D RIJN, Ter Aar, s-Gravenhage, Delft, Nootdorp, Pijnacker, Maasdijk, De Lier, 's Gravenzande, Zoetermeer, Zevenhuizen (ZH), Boskoop, Capelle aan den IJssel, Nieuwerkerk ad IJssel, Krimpen aan de Lek, Rotterdam, Rhoon, Spijkenisse, Hellevoetsluis, Oostvoorne, Sommelsdijk, Numansdorp, Dordrecht, Hendrik Ido Ambacht, Sliedrecht, Benschop, Nieuwegein, Woerden, Utrecht (Leidsche Rijn), Utrecht, Maarssen, Mijdrecht, Zeist, Bilthoven, De Bilt, Eemnes, Barneveld, Amersfoort, Leusden, Ermelo, Nijkerk, Zeewolde, Rhenen, Langbroek, Houten, t Goy, Kapel Avezaath, Lienden, Culemborg, Vianen Ut, Beesd, Arkel, Wijk en Aalburg, Rijswijk NB, Renesse, Middelburg, Grijpskerke, Koudekerke, Yerseke, Kapelle, s-Heer Arendskerke, Oostburg, Hulst, Bergen op Zoom, Halsteren, Breda, Prinsenbeek, Wagenberg, Oosterhout NB, Oosterhout, Tilburg, Goirle, Oisterwijk, Oost West en Middelbeers, Rijen, Molenschot, Rosmalen, Vught, Boxtel, Oss, Wanroij, Veghel, Schijndel, Sint Oedenrode, Veldhoven, Bladel, Valkenswaard, Geldrop, Waalre, Eindhoven, Nuenen, Oirschot, Helmond, Aarle Rixtel, Beek en Donk, Venray, Afferden Lb, Venlo, Velden, Arcen, Weert, Roermond, Maasbracht, Vlodrop, Beegden, Geleen, Beek Lb, Maastricht, Gronsveld, Malden, Balgoij, Beneden Leeuwen, Elst, Andelst, Gendt, Wageningen, Ede Gld, Arnhem, Zevenaar, Duiven, Doetinchem, Silvolde, Bredevoort, Eefde, Lochem, Laren Gld, Apeldoorn, Wenum Wiesel, Beekbergen, Twello, Nijverdal, Rijssen, Ambt Delden, Enschede, Deurningen, Losser, Denekamp, Almelo, Borne, Ommen, Emmen, Hoogeveen, Noordscheschut, Staphorst, Dwingeloo, Zwolle, Nunspeet, Elburg, Raalte, Lelystad, Kampen, Emmeloord, Steenwijk, Gorredijk, Haule, Hommerts, Wommels, Witmarsum, Leeuwarden, Marssum, Menaldum, Opeinde, Burgum, Hardegarijp, Zwaagwesteinde, Roden, De Wilp, Assen, Groningen, Gieten, Zuidlaren, Stadskanaal, Siddeburen, Winschoten, Haren Gn, Eelde, Noordhorn, Grootegast, Appingedam, Winsum Gn, Eenrum, WIEN, Vösendorf, Pottendorf-Landegg, Neunkirchen, ASCHBACH, Frauenhofen/Tulln, TULLN/DONAU, Atzenbrugg, Pasching, Perg, Steyr, Innsbruck, Thaur, Mils bei Hall, Ebbs, Kirchdorf, Nüziders, Vandans, GRAZ, Kaindorf bei Hartberg, KAPFENBERG, Seeboden, ZUCHWILL, LUND, Gettorf, Lichtenvoorde, Berg en Terblijt en Drummondville kunt kopen en vul dat alvast met wat afgevallen bladeren.
- Egels leggen ’s nachts wel enkele kilometers af om aan voldoende voeding te komen. Zorg ervoor dat ze makkelijk je tuin in en uit kunnen lopen, veilig scharrelend tussen voldoende bodembedekkers en hogere vaste planten en struiken. Laat een ruimte van 10 centimeter tussen de schutting en de grond, of zaag een gat van zo’n 10 bij 15 centimeter uit de onderste plank achter een wintergroene struik. Of kies voor een haag of grote struiken als erfafscheiding, daar banen ze altijd wel een weg door. Neem een transparant tuinhek met voldoende ruimte tussen de latten of spijlen in plaats van een compleet afgesloten deur of poort.
- Zorg voor water in de tuin. Of dat nu een vogeldrinkschaal of een vijver is. Geef een egel in ieder geval nooit melk, want daar wordt het dier ziek van. Heb je al een vijver? Plaats een eendentrappetje of loopplankje of zorg voor een geleidelijk oplopend deel van de oever, zodat een egel weer uit de vijver kan klimmen, mocht hij erin vallen.
- Gebruik geen gif of pesticiden in de tuin. Zelfs biologische slakkenkorrels zijn gevaarlijk voor egels.
